Zorg met aandacht voor culturele achtergrond
Zorg moet zo veel mogelijk aansluiten bij uw persoonlijke behoeften en gebruiken. Ook culturele en/of religieuze gebruiken. Aandacht daarvoor wordt cultuursensitiviteit genoemd.
Deze tekst is geschreven voor mensen met een biculturele achtergrond die zorg nodig hebben. Onderaan staan ook verwijzingen voor hulpverleners die cultuursensitief werken.
Zorg organiseren
Heeft u zorg nodig voor uzelf of een naaste? Vaak is het mogelijk om professionele zorg aan te vragen. Waar u moet zijn, hangt van uw situatie af. U vindt meer informatie op de pagina Zorg organiseren in 7 stappen.
Er is een persoon die u kan helpen: de cliëntondersteuner. De hulp is gratis. Uw gemeente kan hier meer over vertellen. Of kijk bij: Cliëntondersteuning.
Hoe vindt u een zorgaanbieder met aandacht voor cultuur?
Sommige zorgaanbieders hebben extra aandacht voor mensen met een biculturele achtergrond. U vindt overzichten op deze websites:
- Op Huisarts-Migrant staat een lijst met zorgaanbieders die verschillende talen spreken en rekening houden met verschillende culturen.
- Overzicht cultuurspecifieke woon-, zorg- en welzijnsinitiatieven van het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten.
- Lijst met Cultuursensitieve dementiezorg op Dementie.nl
Zorgplan met aandacht voor culturele achtergrond
In de thuiszorg en in zorginstellingen worden zorgplannen gemaakt. Daarin schrijft uw zorgverlener op welke zorg u krijgt. U mag verwachten dat uw zorgverlener rekening houdt met uw culturele achtergrond.
Een inspirerend hulpmiddel hierbij is: Maak het zorgleefplan kleurrijker!.
Huisregels in een zorginstelling
Zorginstellingen hebben huisregels. Huisregels gaan over het wonen in de instelling, niet over een behandeling of therapie.
Vaak gaan huisregels uit van 'Nederlandse' manieren van leven. Niet alles wordt opgeschreven omdat sommige gebruiken als algemeen bekend worden gezien.
Vraag gerust om uitleg als niet alles duidelijk is. Bespreeek het ook als bepaalde regels niet passen bij uw cultuur. Wellicht is een aanpassing mogelijk.
Tips voor professionals
Tolk
Voor mensen die geen Nederlands spreken kan een tolk nodig zijn. U vindt tolken in het register van beëdigde tolken en vertalers.
Op de website Zo schakelt u een tolk in vindt u meer informatie over de mogelijkheden voor het inschakelen van een tolk.
Let op: tolken worden niet altijd vergoed. In deze situaties is wel vergoeding mogelijk:
- Bij de huisarts. Huisartsen kunnen via hun regionale achterstandsfonds een tolk inschakelen voor anderstalige patiënten.
- Bij psychologische behandeling. De zorgverzekeraar vergoedt een tolk voor mensen van 18 jaar en ouder die geen Nederlands of Engels spreken.
Overleg met uw zorgverleners wat mogelijk is.
Taal
In de zorg is communicatie heel belangrijk. Dat gaat grotendeels via taal. Taalbarrières kunnen een uitdaging zijn. Op Zorgvoorbeter.nl staat informatie voor zorgverleners over taalproblemen in de zorg.
Rekening houden met cultuur bij (stoppen met) levensverlengende behandelingen
Culturele achtergrond speelt ook een rol bij (stoppen met) levensverlengende behandelingen. Bijvoorbeeld op de intensive care (IC). Iedere cliënt heeft recht op respect voor de eigen (geloofs)overtuiging. Zorgverleners wegen deze overtuiging mee bij het medische oordeel.
Het advies over interculturele zorg rondom het levenseinde op de IC kan hulpverleners hierbij helpen.
Meer informatie over cultuursensitief werken
Pharos
Expertisecentrum Pharos biedt onder meer uitgebreide informatie over zorg voor:
Zorg voor beter
Zorgverleners in de ouderenzorg vinden informatie op Zorgvoorbeter.nl, onder meer over:
- Cultureel-sensitief zorgen in de ouderenzorg
- Intercultureel communiceren
- Gevoelige onderwerpen bespreekbaar maken, zoals urineverlies, palliatieve zorg en het levenseinde