Rapportage Rust in crisis
Eén van de complexe vraagstukken van deze tijd is hoe we op een adequate manier kunnen omgaan met crises. Van allerlei kanten komen signalen dat de huidige werkwijze niet altijd als passend wordt ervaren. De beste oplossingen voor problemen worden in de praktijk uitgedokterd. Soms binnen, maar vaak ook buiten de bestaande systemen. Veel van het huidige aanbod is in eerste instantie ontwikkeld door een kleine groep creatieve, gedreven of gefrustreerde mensen die dachten: dat kunnen wij anders of beter doen!
Omgaan met crises
We zien dat zich rondom complexe zorgvragen een vergelijkbaar proces voltrekt. Soms is dat een andere manier van denken, anders (samen)werken, soms ook echt iets heel anders organiseren. Het past ook in deze tijd van transitie en transformatie in het sociaal domein om nieuwe manieren te bedenken om met complexe vragen om te gaan.
Movisie heeft onderzocht welke inzichten we kunnen opdoen uit initiatieven die op een alternatieve manier met crises omgaan. Voor deze verkenning hebben we grotere, ‘taaie’ vraagstukken bij de kop genomen om te kijken of en hoe een nieuwe manier van werken bijdraagt aan beter passende oplossingen. Veelal worden nieuwe aanpakken en oplossingen ontwikkeld in zogenaamde niches. Burger- of ouderinitiatieven, sociaal ondernemers, nieuwe vormen van zorgaanbod, cliëntgestuurde projecten, patiënten belangenorganisaties die nieuwe wegen ontwikkelen. Voor dit project zijn we gestart vanuit de inzichten die opgedaan zijn in het anders omgaan met schulden: Mobility Mentoring.
Mobility mentoring
Chronische stress, door bijvoorbeeld armoede en schulden, werkt verlammend op ons vermogen problemen op te lossen en doelgericht te werken. De vraag die we ons stelden is of dit inzicht niet ook in andere domeinen toepasbaar is. Immers, de gevolgen van stress zijn niet alleen op armoede en schulden toepasbaar, maar op veel meer levensdomeinen. In deze verkenning hebben we dit inzicht als startpunt gehanteerd. We zijn op zoek gegaan in literatuur en hebben uitvraag gedaan bij verschillende mensen naar aanpakken die overeenkomsten hebben met Mobility Mentoring®.
We zijn in de literatuur gedoken om meer grip te krijgen op wat een crisis nu eigenlijk is en we hebben gekeken naar welke aanpakken in verschillende domeinen dominant zijn en welke alternatieven er ontwikkeld worden. Daarvan doen we in deze rapportage verslag en we analyseren de opbrengst.
Mobility Mentoring®, is een aanpak uit Boston, op basis van inzichten van Harvard uit de hersenwetenschap. Aanvankelijk ging dit over een andere manier van omgaan met crisis rondom financiële zelfredzaamheid. Sinds het in 2014 naar Nederland kwam, wordt het op meerdere plekken toegepast.
Het uitgangspunt van Mobility Mentoring is het wetenschappelijke inzicht dat chronische stress invloed heeft op het gedrag van mensen. Mensen met chronische stress gaan meer bij de dag leven, zijn minder goed in staat om doelen en prioriteiten te stellen, emoties te reguleren en strategieën te ontwikkelen voor als het tegenzit. Dit vraagt om hulp- en dienstverlening die daar rekening mee houdt. In deze aanpak biedt de professional coaching, ook wel ‘mentoring’ genoemd, die uitgaat van gelijkwaardigheid en eraan bijdraagt dat mensen weer doelgerichter gaan handelen.
Mobility Mentoring gaat onder meer uit van de volgende dienstverlenende principes:
- Vermijd nog meer stress: ontvang de deelnemer in een stressvrije omgeving
- Vermijd grote cognitieve belasting: bied informatie aan op een eenvoudige manier en via meerdere kanalen; vermijd ingewikkelde (toegangs)procedures; stuur herinneringsberichten.
- Versterk de executieve functies: doe voortdurend voor wat het betekent om te plannen, doelen te stellen en daarnaar te leven.