Samen werken aan complexe zorgvragen in de regio

Dit jaar is OPaZ volop actief geweest in en met ‘de regio’. Regiocoördinatoren werkten aan het probleemoplossend vermogen op lokaal en regionaal niveau – zodat bijvoorbeeld zorgkantoren, zorgverzekeraars, gemeenten en zorgaanbieders met een ‘andere manier van denken en werken’ complexe zorgvragen gezamenlijk kunnen oplossen. In een interview vertellen Ellen Kemper, regiocoördinator OPaZ in Noord-Nederland, en Ingur Zijlstra, coördinator bij Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE), over hun gezamenlijke aanpak in het oplossen van complexe zorgvragen. “Wij delen de opvatting dat het verschil in de zorg gemaakt wordt door de mensen zelf, niet door protocollen en vaste werkwijzen.”

In de regio Noord-Nederland heeft Ellen als regiocoördinator voor OPaZ een faciliterende rol en legt zij verbindingen tussen partijen die elkaar kunnen versterken in het oplossen van complexe casuïstiek. Daarnaast gaat zij op zoek naar succesverhalen om van te leren voor toekomstige casussen, zodat er structurele oplossingen bedacht kunnen worden. Zij werkt hierbij nauw samen met de coordinatoren van CCE. Eén van hen is Ingur, die vanuit CCE in de regio Noord-Oost Nederland consulenten inzet om cliënten, hun naasten en zorginstellingen weer op weg te helpen.

Ellen Kemper en Ingur Zijlstra
Ellen Kemper (links) en Ingur Zijlstra (rechts)

Samenwerking

De samenwerking tussen Ellen en Ingur is ontstaan toen Ellen nog werkzaam was bij een zorgkantoor. Ellen vertelt: “Ingur en ik werkten daar nauw samen en wisten elkaar te vinden in onze aanpak. Wij hebben een beetje dezelfde visie op zorg en de klik was er meteen, dan weet je dat je op elkaar kunt bouwen en mooie succesverhalen kunt maken.” Zo werkten Ellen en Ingur de afgelopen maanden samen aan een casus. Ingur vertelt: “Er wordt regelmatig een beroep gedaan op CCE als zorgprofessionals dreigen vast te lopen en de kwaliteit van bestaan van de cliënt onder druk staat. Met inbreng van onze expertise zoek ik dan samen met professionals naar nieuw perspectief, maar soms vraagt de situatie meer als het gaat om het vinden van passende zorg. Dan bel ik Ellen om vanuit haar deskundigheid mee te denken over perspectief. Dat werkt, omdat wij op elkaar kunnen vertrouwen. Als Ellen aangeeft dat ze gaat kijken wat ze kan betekenen, weet ik dat het gaat lukken, dat er een antwoord komt.”

Menselijke behoeftes vervullen

Daar zit volgens Ingur deels de complexiteit binnen de zorg. Het gebeurt volgens hem regelmatig dat zorgprofessionals zich wel ergens aan willen verbinden, maar in feite niet bij machte zijn om actie te ondernemen. Om echt het verschil te maken voor de cliënt. En dat is jammer, want Ellen en Ingur delen de opvatting dat het verschil veelal door de mensen zelf wordt gemaakt. “De oplossing zit vaak niet in protocollen en uitgewerkte werkwijzen. Een deel van de complexiteit zit dan ook in hoe de zorg in Nederland geregeld is”, vertelt Ingur.  “Complexe casuïstiek proberen op te lossen binnen die regels en protocollen is erg beperkend”, vult Ellen aan. “Als je daar even los van mag kijken, zijn casussen in de eenvoud wel op te lossen. Passende zorg gaat over menselijke behoeftes vervullen. Bouwen vanuit de vraag van de cliënt. Wat heeft iemand nodig en hoe moet de zorg er dan uitzien? En dan in de regio de juiste mensen betrekken om dat voor elkaar te krijgen. Ik geloof echt in die eenvoud.” Ingur: “Wat je daarbij wil is dat mensen doen wat ze zeggen en zeggen wat ze doen. We moeten op elkaar kunnen vertrouwen. Als je gezamenlijk gaat voor dat stukje perspectief, kun je echt iets betekenen voor iemand.”

“Ellen en ik hebben vanuit onze onafhankelijkheid wat minder te maken met allerlei protocollen en structuren, waardoor deuren iets makkelijker openen”, gaat Ingur verder. “We hebben wat meer afstand tot de casus, komen van buiten en gaan ook weer weg.” Ellen: “Dat maakt dat we het gesprek tussen alle betrokkenen op gang kunnen brengen. We hebben de mogelijkheid om echt op te bouwen rondom de cliënt. In plaats van te werken met een vast aanbod, gaan wij echt op zoek naar wat de cliënt nodig heeft en faciliteren vanuit daar dat een aanbieder passende zorg kan organiseren. We zijn daarin heel eerlijk over wat we wel en niet weten. We zijn duidelijk en transparant in wat er van ons verwacht mag worden.”

Kwaliteit van leven

Belangrijk om toe te voegen vinden Ellen en Ingur dat zij ‘het’ uiteindelijk niet doen. Het zijn echt de mensen die naast de cliënt staan. Ouders, hulpverleners, zorgaanbieders en andere betrokkenen. Zij verdienen volgens Ellen en Ingur de credits. “Wij proberen zo goed mogelijk te faciliteren, maar de direct betrokkenen doen het uiteindelijk.”

Niet loslaten en niet opgeven is volgens Ellen het geheim in het oplossen van complexe casuïstiek. “Gooi de handdoek niet in de ring”, geeft Ellen mee. “Trek niet je handen ervan af. Dat is soms best spannend, maar wij gaan echt door tot we de zekerheid hebben dat de oplossing acceptabel is. Dat de cliënt tevreden is en weer kwaliteit van leven terug heeft.” Ingur: “Op het moment dat ik dat hoor, dat de cliënt kwaliteit van leven ervaart, dan is het voor mij goed. Dan kunnen we een stapje terug doen en verder met een volgende casus. Dat is echt waar je het voor doet en het uitgangspunt is dat het altijd, bij iedere casus, gaat lukken.”