Doe en denk mee met het Actieonderzoek Routewijzers!
Niet alleen denken, maar ook meteen doen: dat is het Actieonderzoek Routewijzers. Routewijzers zijn mensen die helpen om passende zorg te organiseren, zoals cliëntondersteuners en zorgbemiddelaars. In het actieonderzoek werken zij aan interactieve leervormen waarin 'de lessen van OPaZ'* landen in leeromgevingen bij scholen, onderwijsinstellingen en andere onderwijsvormen.
* Lessen uit het programma Ondersteuning Passend Zorgaanbod (2017-2021), waarin is onderzocht hoe de zoektocht naar passende zorg makkelijker gemaakt kan worden.
Het actieonderzoek wordt geleid door Vicky Drost (Significant) en Bettine Pluut (Pluut & Partners), in opdracht van het ministerie van VWS.
Maak het verschil voor mensen die zorg nodig hebben
Bettine: “In het OPaZ-programma zijn veel gouden regels en succesfactoren benoemd om passende zorg te organiseren in het complexe zorgsysteem. Die praktische inzichten willen we niet in rapporten laten verdwijnen, maar beschikbaar maken voor een grotere groep mensen. Met het actieonderzoek gaan we samen met routewijzers op zoek naar de beste manieren om die lessen bij zo veel mogelijk mensen in het hoofd en hart te krijgen. Zo kunnen ze het omzetten tot beter handelen. En het verschil maken voor mensen die passende zorg nodig hebben”.
Behoefte om te leren
Bettine en Vicky gaan met routewijzers in gesprek tijdens webinars, workshops en rollenspelen. “Door al deze bijeenkomsten leren we steeds meer over wat en hoe routewijzers willen leren. Vervolgens kijken we hoe we dat in het opleidingsaanbod van scholen en e-learnings kunnen inbedden.”
Bettine ziet dat er een enorme behoefte is aan leren, ontwikkelen, elkaar ontmoeten en onderling sparren. “Maar tegelijkertijd horen we dat het extreem lastig is om daar tijd voor vrij te maken. Daarom bieden we een mix van online en offline.”
Tijd nemen om te reflecteren
Vicky beaamt dat. “Iedereen wil graag, maar de werkdruk is hoog. Wij moedigen iedereen aan om, ondanks de uitdagingen, te blijven leren en reflecteren.” Ze vindt dat de bijeenkomsten, ook online, echt bedoeld moeten zijn om elkaar te helpen en praktische handvatten te krijgen. “Daarom organiseren we regionale bijeenkomsten. Op dat niveau kun je samen anders kijken naar je werk, elkaar verder helpen en naar de juiste plek (in de regio) wijzen.”
Terugblik
Inmiddels zijn er al enkele bijeenkomsten geweest:
- Een regionaal webinar in de reeks ‘Samenwerken met ervaringsdeskundigen’ voor de regio Zuidoost-Nederland.
- De workshop 'Dansen met het systeem', waarin we oefenden met het voeren van het goede gesprek tussen cliënt, cliëntondersteuner en de WMO- of zorgkantoormedewerker.
- De workshop 'Routewijzer, vind ruimte in de regels' met voormalig ombudsman Arre Zuurmond.
Vicky: “We oefenden bijvoorbeeld met herkenbare situaties en reflecteerden daarna samen met de aanwezigen op wat er goed ging en beter kan. Dit helpt om nog meer naast cliënten te gaan staan en vandaar uit de ruimte te vinden voor passende zorg met de tips, ervaringen en lessen die ze meekrijgen.”
De bijeenkomsten zorgen op deze manier ook voor nieuwe inzichten en ideeën. Bettine: “Een deelnemer gaf aan dat ze structureler wil gaan samenwerken met ervaringsdeskundigen, wat voor haar organisatie nieuw is. Hoe ga je dan om met vooroordelen? Veel mensen denken dat ervaringsdeskundigen tot meer emoties leiden, terwijl ze juist een rol kunnen vervullen wanneer de spanningen hoog oplopen. Ze kunnen juist helpen bij de-escalatie. We zien dat deelnemers elkaar met dit soort zaken ook verder helpen na een bijeenkomst.”
Doe mee!
In de zomer staan twee regionale workshops op de planning: ‘Tegen de grenzen en er doorheen’ (beide in Zeeland). In het najaar worden nog enkele bijeenkomsten gepland.
Meer informatie over de bijeenkomsten vind je op onze LinkedInpagina.
Ontwikkeling van onderwijsmateriaal
Door met routewijzers zelf aan de slag te gaan, willen Vicky en Bettine de lessen verder brengen dan papier of bijeenkomsten. “We denken dat de OPaZ-materialen en wat we leren tijdens de bijeenkomsten beter verankerd kunnen worden in het opleidingsaanbod van cliëntondersteuners en andere verschilmakers,” vertelt Bettine. “Er worden vaak interactieve werkvormen en verhalen gezocht. We proberen ons materiaal dan ook een sprankelende vorm te geven: rollenspellen, intervisies, documentaires en meer.”
“We ontwikkelden bijvoorbeeld een rollenspel voor een bijeenkomst. We gaan deze de komende maanden vaker toepassen en verder verbeteren. Op die manier gaan we nog meer in en met de praktijk ons materiaal doorontwikkelen,” vult Vicky aan. “Zo heeft voormalig ombudsman Arre Zuurmond niet alleen een workshop gegeven, we ontwikkelen ook de onderwijsmaterialen samen met hem."
De beoogde onderwijsmaterialen bestaan uit vier modules:
- Rolopvatting routewijzer
- Samenwerken met ervaringsdeskundigen
- Escaleren en de-escaleren
- Ruimte in de regels
Denk mee!
Ook hier is alle input welkom. Heb jij interesse in opleidingsmateriaal of heb je een goed idee om (vanuit de onderwijskant) mee te denken? Laat het ons weten! Dit kan door te mailen naar: regelhulp@minvws.nl.