Eiwerk: de kracht van aandacht

Mensen die iets missen in de zorg of in de wijk starten steeds vaker zelf een initiatief. OPaZ is met deze burgerinitiatieven in gesprek gegaan om op te halen wat hun waarde is en hoe ze verschil maken in het zorglandschap. Een van die initiatieven was Eiwerk, een muziekcentrum waar mensen met een psychische of maatschappelijke kwetsbaarheid samen in een band spelen, deelnemen aan workshops en concerten geven. Directeur Winnie Boegborn legt uit hoe Eiwerk erin slaagt om contact te maken en te houden met mensen die vaak geen of een klein sociaal netwerk hebben.

Zodra iemand binnenkomt bij Eiwerk wordt hij deel van de familie en geaccepteerd om wie hij is. Eiwerk voelt voor veel ‘Eiwerkers’ dan ook als een tweede thuis. Hoe creëert Eiwerk die sfeer? Directeur Winnie Boegborn legt uit dat het om gelijkwaardigheid gaat én een open houding naar de ander: “Alle mensen die deel zijn van Eiwerk, dus medewerkers, docenten en de deelnemers zelf, delen de liefde voor muziek.”

Liefde voor muziek

Samen muziek maken zorgt voor gelijkwaardigheid. Mensen komen met elkaar in contact als muziekliefhebbers onder elkaar. ”Net voordat alles dicht ging vanwege het coronavirus had een man zich aangemeld bij Eiwerk. Hij was voor een kennismaking op Eiwerk geweest, maar had nog niet aan een workshop meegedaan. Hij werd uitgenodigd voor de eerste online eiersalade-Zoom-lunch. In zo’n gesprek, met deelnemers en docenten, voert muziek de  boventoon. Welke muziek vind jij leuk? Waar ben je thuis mee bezig? Binnen de kortste keren begint de nieuwkomer spontaan een lied te zingen en vult een docent aan met begeleiding op keyboard. En voilà, het ijs is gebroken.”

Naast de liefde voor muziek is een nieuwsgierige houding naar de ander een belangrijke succesfactor bij Eiwerk: “Het is een combinatie van interesse in iemands muzikale aspiraties en maatwerk; bij welke workshop komt een deelnemer het beste tot zijn recht? Als iemand dan zijn plek gevonden heeft, ontspant hij en ontstaan er mooie dingen. Mensen komen terug omdat ze zich onderdeel voelen van een muziekclub.”

Vinger aan de pols

In de coronatijd trok een aantal deelnemers zich terug vertelt Winnie: “Iedere medewerker en docent werkte met extra voelsprieten. We hebben gebeld en goed geluisterd naar wat de mensen wilden. Als iemand aangaf even geen contact meer te willen dan probeerden we te achterhalen waarom dat zo was. Heeft iemand écht meer tijd nodig voor zijn boeken of zit er iets anders achter? We blijven vinger aan de pols houden door later nog eens een extra theorieles aan te bieden. Het is steeds balanceren tussen respecteren wat de ander wil, maar ook niet loslaten.“

Creativiteit in verbondenheid

Ook vraagt deze periode om creatieve oplossingen in het contact houden met de mensen. Online muziek maken ziet niet  iedereen zitten: “Daarom zijn we bij sommige deelnemers langs gegaan om instrumenten uit te lenen of te helpen met  opnameapparatuur. Wij zijn voor een aantal mensen de enige die ze spreken dus willen we contact houden. Met sommigen hebben we wekelijks een wandeling gemaakt en met anderen blijven de online lessen piano of  songwriting doorgaan. Na de eerste lockdown zijn we weer open gegaan en hebben we de openingstijden verlengd waardoor we meer mensen over een bredere tijdsspanne kunnen bedienen.

Tijdens de sluiting hebben we alle bestaande workshops online georganiseerd. Dat was behelpen, want er kan niet gelijktijdig worden gemusiceerd, maar het zorgde ook voor leuke momenten. Zo’n online zangles bijvoorbeeld: De docent zingt en speelt op piano, deelnemers zijn ‘gemuted; en ieder zingt het lied met haar mee vanuit zijn keuken of huiskamer. Zo weten we toch met elkaar verbonden te blijven. Dat blijkt ook wel omdat van de 110 mensen die we voor de coronatijd hielpen, ook tijdens de lock down nog 90% workshops zijn blijven volgen. Muziek maken blijven we doen, wat er ook gebeurt.”

Beeld: ©Eric de Clercq

Eiwerk in een notendop

  • Geen formele zorg, wel zorgzaam
  • Toegankelijk, maar niet vrijblijvend
  • Gericht op ontwikkeling, niet op de kwetsbaarheid
  • Professioneel in het musiceren, zorgzaam in de bejegening
  • Betrokken bij elkaar en bij de muziek

Meer weten over Eiwerk?

Kijk op Eiwerk en op Eggstream voor de muziek. De publicatie ‘Eiwerk klinkt’ is hier online te lezen.

Dit artikel is onderdeel van het OPaZ magazine 'De Aanpakkers'. Een volledig overzicht van de artikelen is te vinden in het voorwoord van programmamanager Elke Buis.