Verborgen intelligentie
Onder de noemer 'Verborgen intelligentie' geven we aandacht aan mensen die niet spreken (bijvoorbeeld door autisme) en die op basis van een IQ-test of hun gedrag als verstandelijk beperkt worden gezien. Zij worden soms in hun cognitie onderschat.
Het traject 'Verborgen intelligentie' heeft veel inzicht opgeleverd over de onderschatting van mensen die niet spreken. Daarbij is ook naar boven gekomen dat de nadruk op intelligentie een risico heeft. Het gaat niet zozeer om intelligentie, maar om de onderkenning van de interne denk- en belevingswereld (= cognitie) van mensen die niet spreken. En om de mogelijkheden om daarbij aan te sluiten. Daarom spreken we liever van Verborgen cognitie.
Twijfel over de verstandelijke beperking
Zowel ouders als professionals twijfelen som of er werkelijk sprake is van een verstandelijke beperking. Internationaal zijn er verschillende voorbeelden van mensen met nonverbaal autisme (of andere diagnoses) die jarenlang ten onrechte als verstandelijk beperkt waren aangemerkt.
“Ik praat in mijn gedachten, maar mijn geest praat niet met mijn mond. Het is frustrerend, ook nu ik woorden kan spellen. Voordat ik dat kon, was ik volkomen eenzaam. Ik hoorde experts van alles over mij zeggen waar niets van klopte, maar kon hen niet vertellen hoe het wel zit. Als spreken de enige toegestane communicatie was gebleven, was ik innerlijk gevangen gebleven, misschien voor altijd.”
‘Ido in autismland’ van Ido Kedar, een jongere met non-verbaal autisme
Enquête onder ouders en professionals
De signalen over verborgen cognitie waren aanleiding om een enquête te houden over dit vraagstuk. 237 ouders en professionals hebben hierop gereageerd. Bijna tweederde van de respondenten (65%) geeft aan wel eens te twijfelen aan de diagnose verstandelijke beperking bij iemand met autisme.
Bijeenkomsten
Naar aanleiding van de reacties op de enquête organiseerden we verschillende (online) bijeenkomsten voor ouders en professionals. Hieronder staan links naar de verslagen.
Werkbijeenkomst Goes
In een regionale werkbijeenkomst in Goes spraken biopsycholoog Martine Delfos en orthopedagogen Heleen Brand en Martine van Veen over de impact van de IQ-test op kinderen met autisme.
Webinar rond de impact van de IQ-test
In het webinar gingen Maartje ten Hoove-Radstaake (Radboud Universiteit Nijmegen) en Stijn Deckers (Stichting Milo en Radboud Universiteit Nijmegen) in op problemen met de IQ-test, dynamisch testen en ondersteunde communicatie.
Webinar Autisme ontrafelen: het ontwikkelingsperspectief
In oktober 2020 gaf biopsycholoog Martine Delfos een online presentatie over haar visie op autisme. Daarbij kwam aan de orde waarom intelligentie niet altijd goed (h)erkend wordt bij mensen met autisme. Vervolgens was er een gesprek met Erik Gerritsen (secretaris-generaal van het ministerie van VWS) en Monique Post (jongerencoach en zelf gediagnosticeerd met autisme).
Pilot dynamische diagnostiek
In 2021 heeft Stibco een pilot uitgevoerd met dynamisch onderzoek bij vijf kinderen bij wie twijfel bestaat over de uitslag van een IQ-test. Na het onderzoek kregen de kinderen twee maanden begeleiding.
VAB-pilot Verborgen intelligentie
Vanuit autisme bekeken heeft onderzocht wat levensloopbegeleiding kan betekenen voor 5 niet-sprekende jongeren met autisme. Deze pilot is gefinancierd door ZonMw.
'Pressume competence' bij niet-sprekende mensen
Stel je voor, dat je opgesloten bent in je eigen lichaam. Je begrijpt alles, wilt je gedachten en ervaringen delen maar je kunt niet spreken of je wordt overvallen door een alles overheersende angst in het contact met anderen. Mensen in je omgeving concluderen dat je niet in staat bent te denken, dat je lichaam maar wat doet en dat je je niet bewust bent van jezelf en je omgeving.